Hkungga ai Senator Webb,
Burma hpe sanction dan jaw ai masa hta na akyu pru n pru lam hpe dasang bawngban ai lam galaw hpang dat ai majaw anhte nang hpe chyeju dum ga ai. Burma mungdan kata e simsa lam n nga nna democracy n byin lu ai mabyin labau galu hta amyu-hkan nna myit hkrum lam yak ai lam hpe nang sagawn yu na re nga ai majaw anhte kabu myit rawt nga ga ai. Burma hta ngang kang grin nga lu ai democracy sharawt lu na matu amyu-hkan nna myit hkrum lu ai lam gaw madung daju re ngu nna anhte kam ga ai.
Myen hpyen hpung gaw 1962 hta mungdan uphkang dara-magam hpe zing kau dat ai lam gaw, dai aten hta mungdan kata e amyu-hkan myit hkrum lam byin wa magang hkra shakut nga ai masing hte hpyen hpung myit n hkrum ai majaw re. Dai aten hta U Nu woi awn ai democracy htung hkan nna lata sharawt tawn ai kasa ni gaw, malawm amyu (ethnic nationalities) ni hkum hkum ra ra shadut nga ai daru-ginchyan federal democracy hkrang masa hpe mahtang galai lang na matu gawda ai tara gram ga, ngu ai lam re. Malawm amyu ni gaw, daru-daju democracy hkrang masa (centralized system) a majaw n ru n ra re ai lam byin nga ai, ngu chye na nga ai.
Ndai lam hta ENC uhpung ningmu gaw ndai hku re: Malawm amyu ni shada da a lapran lam hte mungdan uphkang masa makyit mahkai tawn ai hkrang masa hta myit hkrum lu ai lam n nga yang mungdan hta democracy galoi mung n mai byin ai, ngu anhte kam ai. Hpyen up masa hpung, democracy sharawt ai ni hte malawm amyu ni yawng gaw, kaning re ai democracy hkrang masa hpe yaw shada ai lam hta shawng myit hkrum lu ra nga ai. Ndai hku yawng myit hkrum nna jawm mada tawn ai ningmu n nga yang n ru n ra re ai lam matut byin na, democracy tam ai mahkrun hta hpang hkrat mat wa na sha re.
Laiwa sai hkun (20) ning laman Burma hte seng ai US policy lam hta Aung San Su Kyi hte 1990 ra-lata lam ni chyu sha gabaw tai mat ai. Ndai gaw ahkyak kaba ai lam re, raitim ndai aten hta maren daram ahkyak ai manghkang, Burma a gam maka a ka-ang kaw rai nga ai lam hpe gaw n mu mat wa sai, n shalawm mat wa sai re. Mungkan ting hta malawm amyu law dik rai nga ai ndai manghkang lam hpe mung shalawm ra nga ai re.
Malawm amyu ni gaw Burma mashara chyarang a 30-40% rai nga ai. Malawm amyu mungdaw masat sanit gaw, Bangladesh, India, Miwa hte Thai mungdan ni hte ga jarit tai nga ai, mungdan a lamu-ga a 60% lawm nga ai. Dai hta n-ga, malawm amyu ni gaw, ngam ai mungdan a ginwang sanit kaw na manga hta law law shanu nga ai re. Malawm amyu ni a jinghku sai-daw sai-chyen ni gaw sen shi lam hkan nna nga nga ai.



Ga gale- KAF (Kachin American and Friends)

0 comments: